ECOLOGISCH WONEN

Tegenwoordig bestaan er heel veel ecologische manieren om te bouwen, van passief huis en nul-energie woning tot huizen gemaakt van wollen doeken (yurts) of leem en stro (kerterres) of hemp, tot zelfs afvalmateriaal (earthships) en zand (earthbags). En last but not least, de laatste nieuwe trend: 3D-printen. Op de grond, in de bomen of op het water wonen in duurzame, zelfvoorzienende en recycleerbare woningen is de toekomst – beter nog, het is het heden.

Overal ter wereld wordt bewezen dat het mogelijk is om comfortabel en vooral gezond te leven, in woningen gemaakt uit natuurlijke materialen, zonder gebruik te maken van kostbare materialen zoals hout, of het verwerken van zware metalen of chemicaliën als brandvertragers, verf, siliconen…

Onderstaande foto’s en links verwijzen naar websites over alternatief wonen, van huizen tot boomhutten en vlotten.

 

TINY HOMES

Eén van de voornaamste redenen om duurzamer te bouwen is het feit dat de wereldbevolking elk jaar groeit terwijl de beschikbare bebouwbare oppervlakte steeds kleiner wordt. Verschillende architecten proberen dan ook om comfortabele woningen te bouwen op zo klein mogelijke oppervlaktes, met ‘tiny homes’ oftewel ‘kleine huisjes’ als prachtige resultaat, sommigen zelfs gemaakt uit containers:

This tiny beach cottage on Florida's St. George Island is called "Our Little Secret" by its owners. Small in size, it's mighty in design: Its coastal-cracker exterior is made of a Structured Insulated Paneling System built to withstand hurricane-force winds, while its cheery interior features beadboard walls and ceilings and bamboo floors. Including the loft space, the 325-square-foot cottage sleeps two to four people, while a generous deck expands the living space into the outdoors for a perfect vacation retreat. —ESN<br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /> Look inside Our Little Secret by the Sea.Though it clocks in at just 260-square-feet, this cottage's bright and colorful design exudes a cheery atmosphere from all corners. Designed by Richardson Architects, the tiny structure is situated on a dairy farm near the Northern California coastline and was constructed using non-corrosive and wear-resistant materials. The exterior features a large wraparound porch, a chalkboard, and ample seating, while the interior is filled with bright red and yellow hues.<br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /> Look inside this cheery Northern California cottage.Set in a lush tropical paradise, the 250-square-foot Sunset Beach Treehouse Bungalow in Haleiwa, Hawaii overlooks one of the North Shore's most famous surf spots. Renters climb a 100-step stone path to reach the structure, nestled among black lava rocks and a leafy canopy of Banyan, avocado, and mango trees. Featuring a full-size bed as well as a lofted sleeping area, the treehouse sleeps as many as three people, and includes a kitchenette and bathroom. Rental rates start from $1,200 per week.<br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /> Look inside the Sunset Beach Treehouse Bungalow.The Matchbox (pictured, right), designed by Jay Austin, lives at Boneyard Studios, a tiny house community founded in 2012 in Washington D.C. with a mission to promote the benefits of small house living and support the tiny house community. Clocking in at 140 square feet, the carbon-neutral, self-sustaining house features skylights and wide windows for passiving cooling and earthen plaster for humidity control.<br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /> Look inside the Matchbox.

Built from salvaged materials, no two of the homes from Luling, Texas-based Tiny Texas Houses, which start at 120 square feet, are alike.Made from 95 percent salvaged materials, the Arched Zebu is a tiny prairie house from Texas Tiny Houses. Measuring 12- by 18-feet, the house is built from materials that are close to 200 years old. Featuring beautiful arched windows, the cottage includes a lofted sleep area, kitchen, and shabby chic details.<br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /> Look inside the Arched Zebu.

(http://tinyhousebuild.com/)                                                                   (http://www.countryliving.com/home-design/g1887/tiny-house/)

 

HOBBITHUISJES

Simon Dale bouwde naast zijn eigen huis in de engelse bossen nog verschillende huizen uit materialen die hij vond in de omgeving, het ontwerp wordt telkens aangepast aan de materialen in plaats van andersom. Het resultaat zijn heuse Hobbithuisjes (cobhouses) met een hoog sprookjesgehalte!

(http://naturalhomes.org/)

  hobbit 1The Hobbit House(http://naturalhomes.org/Berllan Dawel, our plot at Lammas (http://www.simondale.net/)

(https://vacancesaulogis.wordpress.com/programme-stages/)

Hier een link naar een handleiding om zelf een lemen hutje te maken: (http://naturalhomes.org/huckleberry.htm)

 

EARTHSHIPS

Michael Reynolds is de uitvinder van het Earthship, een woning gemaakt uit deels natuurlijke en deels afvalmaterialen (autobanden, glazen flessen). Earthships worden gebouwd met een binnentuin waardoor er rekening gehouden wordt met de stand van de zon. Oorspronkelijk verrezen ze in de woestijn van Arizona maar nu staan er al verschillende op andere continenten, al doen bepaalde landen moeilijk over het gebruik van materialen als autobanden in constructies.

Razones para vivir en una Earthship1Razones para vivir en una Earthship alimentosRazones para vivir en una Earthship2(http://ecoinventos.com/razones-para-vivir-en-una-earthship/)

(http://earthship.com/)

 

EARTHBAGS

Nog ecologischer dan earthships zijn earthbags, letterlijk gemaakt van aarde en jute zakken. Earthbags hebben het enorme voordeel dat ze hetzij thermische massa, hetzij isolatie bieden – afhankelijk van het materiaal waarmee ze gevuld zijn. Gevuld met zand zorgen ze voor thermische massa, maar wanneer ze gevuld worden met lichtere materialen zoals vermalen vulkanisch gesteente, perlite, vermiculite, of rijst korrels, zorgen ze voor isolatie. Hun bewerkbare vorm zorgt ervoor dat men volledig vrij is qua constructie.

(http://www.earthbagbuilding.com/)

 

EEN WONING UIT PET-FLESSEN

Ik ben persoonlijk niet zo wild van bouwen met afvalmaterialen omdat ik bang ben dat zaken als autobanden en PET-flessen chemische stoffen blijven afgeven aan het huis en de omgeving. Maar wat (recycleerbaar) afval is voor ons, is een waardevol bouwmateriaal in een land waar ze anders in de natuur of op het kampvuur zouden belanden – wat nog erger is.

In Yelma, een dorpje in Nigeria, werd onlangs het eerste huis gebouwd met PET-flessen. Van overal in het land en zelfs ter wereld kwam men kijken naar de bouw van dit huis, in de traditionele ronde vorm. Er werden 7800 flessen gebruikt voor een huis met salon, keuken, slaapkamer en badkamer. De basis van het huis is een laag beton, waarop flessen gestapeld worden gevuld met zand of afvalmaterialen. Door de dikte van de muren is het een goed geïsoleerd huis.

construccion_reciclando_botellas_pet_nigeria(http://ecoinventos.com/casa-construida-con-botellas-pet-recicladas-en-nigeria/)

 

BUBBLE HOMES

Een pak ecologischer qua bouwmaterialen zijn de ‘bubble homes’, gemaakt uit adobe (leem) in de vorm van een Barbapapa woning 🙂

Deze ziet er wat geblutst uit maar is daarom niet minder charmant:

http://www.naturalhomes.org/quierobarro.htm

En voor wie zou denken dat adobe (leem) niet stevig genoeg is, is er de 500 jaar oude stad Shibam in Jemen, met zijn adobe wolkenkrabbers:

https://i0.wp.com/naturalhomes.org/img/shibam1.jpg(http://naturalhomes.org/shibam.htm)

 

LEEM EN STRO – MICRO/MACRO

Dat er ook (terug) volop wordt gebouwd met leem en stro, is algemeen bekend; voor wie nog zou twijfelen aan de stevigheid van dergelijke constructies is er het ‘Iewan Strohuis‘ project in Nijmegen (NL):

WEN_3457_2015-04-02Uniek is dat het gaat om sociale woningbouw, waarbij de bewoners zelf de initiatiefnemers waren. (…) De toekomstige huurders waren actief betrokken bij elke fase van de totstandkoming van de strowijk, waaronder bij de bouw zelf: bijgestaan door ruim 200 vrijwilligers vulden zij de houtskeletten van de twee gebouwen op met strobalen en werkten deze af met leem. Uniek is Iewan ook vanwege de verregaande aandacht voor ecologie. Dit uit zich niet alleen in de keuze voor milieuvriendelijke bouwmaterialen als leem en stro, maar ook in verscheidene toepassingen die hergebruik en energiebesparing stimuleren. Zo wordt afvalwater gezuiverd met behulp van een rietfilter in de tuin, draaien de wasmachines op regenwater en wordt met zonnepanelen zelf energie opgewekt. Ook de grootte van het project is voor Nederlandse begrippen uniek. Met een bruto vloeroppervlak van 2269 m2 is het woongebouw het grootste strobalengebouw dat Nederland rijk is. Het biedt plaats aan 24 woningen voor alleenstaanden, stellen, gezinnen en woongroepen alsmede aan enkele gemeenschappelijke ruimtes. Een tweede, iets kleiner gebouw biedt werkplekken en ruimte voor educatieve en buurtactiviteiten.” (http://www.iewan.nl/nieuws/opening-eerste-strowijk-grootste-strobalengebouw-van-nl/)

 

DOMES

In hete delen van Kameroen en Turkije bouwt men bijkorfachtige domes. De constructie van de spitsvormige dome laat de warme lucht in de woning opstijgen, waardoor de temperatuur beneden (waar de bewoners slapen) niet hoger oploopt dan 24°.

    Obos uit Kameroen                              Bijkorfwoning uit Turkije

(http://naturalhomes.org/catenary.htm)

 

HUIZEN GEISOLEERD MET TURF

In Glaumbaer Farm in IJsland heeft men huizen gebouwd met een dunne houten muur, waarbij de ruimte tussen de huizen opgevuld werd met turf. Het geheel wordt bijeen gehouden door de wortels van het stugge ijslandse gras dat bovenop de constructies groeit. Deze manier van bouwen bestaat al eeuwen in Noord-Europa, de bouwsels gaan vlot een eeuw mee.

(http://naturalhomes.org/timeline/glaumbaer.htm?a=rent)
VERBORGEN NESTJES

Deze pareltjes gaan helemaal op in de omgeving!

(http://www.dose.com/lists/18693/15-Homes-Built-Within-Nature-That-Probably-Don-t-Have-to-Worry-About-a-Mortgage/2#)

 

BOOMHUTTEN

Nu de beschikbare bebouwbare oppervlakte blijft dalen en de wereldbevolking blijft stijgen, is wonen in de lucht of op het water een goed alternatief.

 

 

DRIJVENDE HUIZEN

Ook op water kan er gewoond worden, niet enkel in een woonboot maar zelfs een pak stabieler. Dit drijvende huis is 100% zelfvoorzienend en 98% recycleerbaar!

Casa solar flotante-31

WaterNest 100. Casa solar flotante 98 % reciclable(http://ecoinventos.com/waternest-100-casa-solar-flotante-98-reciclable/)

This floating 240-square-foot cabin is an off-the-grid summer escape for Maine couple Foy and Louisa Brown. Assembled onshore, a foundation of plastic floatation tubs, Styrofoam, and pontoons was then towed to sea, and the cottage was built above it, using mostly pine shiplap. Louisa carries water out daily via canoe for a tank that fills the shower and kitchen; at night, candles, oil lamps, and solar lights illuminate the home.<br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /> Look inside Foy and Louisa's floating home.

 

3D-GEPRINTE HUIZEN

Dat de mogelijkheden met 3D-printen onuitputtelijk zijn is ondertussen al meermaals bewezen. Onlangs rolde het eerste huis uit zo’n printer:

In Australia gaat de firma Mirreco nog een stap verder: ze maken gebruik van een 3D printer om huizen te bouwen van klimaat neutrale hemppanelen, zonder twijfel de meest ecologische bouwgrondstof die er bestaat. Binnenkort komen er ook zo’n huizen in de wijk Bosrijk, vlakbij Eindhoven in Nederland.

(https://thenewdaily.com.au/money/property/2018/06/22/3d-printed-hemp-homes/?fbclid=IwAR26Si9n_cGQqn5X7XiATpPI3Vmim3uuwkgAJf49l3NI2qjtmc035vYpvwA)

 

 

FUN STUFF

Volgende ontwerpen zijn niet gemaakt om echt in te leven maar dienen als beschutting tegen de regen of de zon, of als slaapplaats.

Australian company Lotus Belle has recently released a new edition glamping tent called th...(http://www.gizmag.com/lotus-belle-outback-deluxe-tent/36816/?utm_source=Gizmag+Subscribers&utm_campaign=11a24625cc-UA-2235360-4&utm_medium=email&utm_term=0_65b67362bd-11a24625cc-91562693)

(http://naturalhomes.org/timeline/pallet-pavilion.htm)

Designed by Derek "Deek" Diedricksen of Relax</p><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /> <p>Shacks.com and built by Joe Everson of Tennessee Tiny Homes, this transforming micro A-frame cost only $1,200 to construct. One roof/wall is made of Tuftex polycarbonate roofing: Not only is it translucent to allow in natural light, the lightweight material is attached to the structure with hinges so it easily can be raised and propped on legs to expand the space from 80 square feet to 110. On the other side of the A, the purlins supporting the roof sheathing are placed horizontally to serve double duty as shelves. Two daybeds offer additional storage, a kitchen wall features a sink and space for a mini fridge, and a micro loft has a hinged "sunroof" for ventilation. Architect duo David and Jeanie Stiles drafted the build-it-yourself plans for this A-frame, which are on sale for $30. —ESN<br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /> Look inside the transforming A-frame.<br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /> See a video of the A-frame in action.

(http://naturalhomes.org/cobhouses.htm)

De artiest Gregory Kloehn maakt shelters voor daklozen, uit afvalmateriaal…

 

De Willowman maakt ontwerpen van takken, een vergankelijk materiaal waardoor het tijdelijke shelters zijn maar daarom niet minderwaardig

(http://www.thewillowman.com/The_Willowman_project_WM.html)

 

 

 

DUURZAAM TRANSPORT

Op gebied van (openbaar) vervoer wordt er de laatste jaren met meer en meer succes gewerkt aan duurzame alternatieven voor fossiele brandstoffen. Er zijn elektrische auto’s, bussen op biodiesel, op lucht en op waterstof, en ondertussen ook op huishoudafval en menselijke afvalstoffen.

Elektrische auto’s

De nieuwe Thorium car van de firma Laser Power Systems is compleet emissie-vrij, turbine-vrij en aangedreven op elektriciteit – meerbepaald op nucleaire thorium lasers, waardoor de motor slechts 8 gram brandstof nodig heeft per 100 jaar. Ja, u leest het goed: 100 jaar, niet 100 kilometer (wat op zich al een enorme vooruitgang zou zijn). Volgens Charles Stevens, CEO, bevat 1 gram thorium de energie van 7,500 gallons benzine (oftewel 30.000 liter). De auto van de toekomst, hij ziet ze zelfs uit als ‘Kit’ van Knight Rider: (https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=68A_HPYGdlk)

(http://www.trueactivist.com/re-fuel-every-100-years-with-the-new-thorium-car/)

Elektrische taxi’s

De Britse taximaatschappij C&C Taxi’s uit Cornwall kocht een Nissan LEAF om te trachten de kosten te drukken. Het resultaat is zo succesvol dat ze anderhalf jaar later vijf andere Nissan LEAF en de e-NV200 aanschaften. Aangezien het bedrijf heeft berekend dat het per elektrisch voertuig voor € 11.374 aan operationele kosten bespaart, brengt dit een jaarlijkse besparing met zich mee van het niet onaanzienlijke bedrag van 80.000 euro. Niet slecht voor een klein bedrijf.

Er wordt dagelijks intensief gebruik gemaakt van deze elektrische taxi’s, die 40 routes afleggen met een lengte van maximaal 240 kilometer. Op het terrein van het bedrijf werden een aantal snelle oplaadpunten geïnstalleerd om nog meer tijd te besparen.

Taxi Eléctrico Inglaterrahttp://ecoinventos.com/ahorra-taxis-electricos/

Extra batterijen voor elektrische auto’s

Range Anxiety, de angst om zonder elektriciteit te vallen, is een grote drempel voor potentiële klanten van een elektrische wagen. Het matige bereik van de gemiddelde elektromobiel is niet zozeer een probleem, wel het feit dat je, zelfs met een snellader, een klein uurtje kwijt bent om de batterij gedeeltelijk bij te laden wanneer je zonder stroom valt. (…) We zijn echter allemaal vertrouwd met het gemak dat tanken met zich meebrengt, en daar wil Tanktwo op inspelen. Het bedrijf, dat onder leiding staat van de Belg Bert Holtappels, introduceert een nieuw soort batterijen. In plaats van een vaste blok met cellen, maakt Tanktwo een heleboel kleine ronde celletjes. Daarin zit een soort smartphonebatterij samen met een beetje elektronica. De kleine cellen, String Cells genaamd, giet je via een buis in je laadbak, waarna ze met elkaar en de auto praten en zich vervolgens zo efficiënt mogelijk aaneenschakelen als grote batterijcel. Is de tank leeg, dan rijd je naar een station waar de bolletjes uit je wagen worden gezogen, waarna ze vervangen worden door nieuwe exemplaren. De lege cellen worden opgeladen in het tankstation en kunnen zo dienen voor de volgende klant.”(http://www.zdnet.be/nieuws/161645/belg-vindt-tankbare-batterijen-uit/)

Extra voordelen voor elektrische auto’s

In Japan wil de overheid het gebruik van elektrische auto’s stimuleren met deze maatregel: ze betalen de péage terug! Artikel in het spaans: (http://ecoinventos.com/el-gobierno-de-japon-pagara-el-peaje-de-las-autopistas-a-los-coches-electricos/)

Elektrische deelauto’s

Toyota test momenteel zijn elektrische auto i-ROAD uit in de franse stad Grenoble. Het idee erachter is om te proberen het aantal privé voertuigen in de stad te doen dalen, door mensen een deelauto aan te bieden om de laatste kilometers tussen trein- of busstation en thuis af te leggen. Veel stadsbewoners hebben een auto enkel voor zo’n kleine afstanden, Toyota wil hier verandering in brengen met hun elektrische Ha:Mo systeem. Op die manier hopen ze de uitlaatgassen in de stad stevig terug te dringen. Momenteel wordt het systeem getest met 70 elektrische voertuigen die gebruikt mogen worden voor een maximum van 4u tegen een prijs van 3-19 euro.

Toyota i-ROAD4Toyota i-ROAD1(http://ecoinventos.com/toyota-i-road/)

Auto op zonne-energie

Maar de winnaar is in mijn ogen deze Nigeriaanse student, hij bouwde een VW ‘kever’ om tot een auto die volledig rijdt op zonne-energie. Het project kostte 6000$ en staat nog in de kinderschoenen, na het behalen van zijn examens gaat hij het concept verder op punt zetten om de laadtijd – die momenteel nog 5u bedraagt – te verkorten.

coche solar-eólico 1

(http://ecoinventos.com/coche-solar-eolico/)

Trein op waterstof

China mag zich pioneer noemen op het vlak van treinvervoer op waterstof. In België rijden al enkele bussen op waterstof maar dit concept is uniek. De trein kan in slechts 3 minuten volgetankt worden, met een bereik van 100 km aan een snelheid van 70 km per uur.

Er worden geen afvalstoffen geproduceerd omdat de temperatuur van de reactie die plaatsheeft bij de verbranding, onder de 100 graden Celsius gehouden wordt. De enige uitstoot van de trein is water. (https://www.minds.com/blog/view/429751747234238464/china-develops-world039s-first-hydrogen-powered-tram) Artikel in het spaans:  http://ecoinventos.com/china-fabrica-el-primer-tranvia-del-mundo-impulsado-por-hidrogeno/

Bus op afvalstoffen

Een Bio-Bus die geheel op menselijk afval rijdt is nu toegankelijk voor het publiek in Britain. In de UK wordt elk jaar zeven miljoen ton voedsel verspild. Deze resten, tesamen met menselijke uitwerpselen, kunnen voldoende energie leveren om 8300 gezinnen te bevoorraden. Hoe? Door een systeem vergelijkbaar met het menselijke verteringssysteem:  bio-organisms breken het afval af en produceren bio-gas. Dit gas wordt opgevangen, gezuiverd, en omgezet in bio-methane, dat gebruikt kan worden voor verwarming en transport. De 40-zitplaatsen Bio-Bus rijdt 300km op een volle tank afval.

Bio-methane produceert minder uitstoot dan traditionele dieselmotoren en is hernieuwbaar en duurzaam.

Artikel in het engels: http://www.trueactivist.com/this-bus-runs-on-human-and-household-waste-now-theres-an-idea/

Caravans en mobilhomes

Hoe compacter, hoe effectiever en ecologischer. Ook bij mobilhomes en caravans werd hierover nagedacht en de winnaars (in mijn ogen) zijn de volgende drie:

1. uitvouwbaar sprookjeskasteel

Geen foto’s maar check zeker het filmpje, dit heb je nog-nooit-gezien!(http://www.dumpert.nl/mediabase/6636655/a17b3777/vrachtwagentje_verandert_in_droomkasteel.html)

2. uitvouwbare luxe mobilhome

Wederom geen foto’s maar ook dit filmpje is dubbel en dik de moeite waard: (https://www.facebook.com/video.php?v=854935481240597&pnref=story)

3. last but not least de duurzaamste en sympathiekste van allemaal: de fiets-caravan!

 

 

CREATIEF HERGEBRUIK

Het grootste deel van deze site gaat over duurzaamheid en daar hoort preventie van afval vanzelfsprekend bij. Maar omdat zaken nu eenmaal gemaakt worden om te verslijten en stuk te gaan, geef ik hier tips om gebroken zaken terug nieuw leven in te blazen en er een origineel en nuttig gebruiksvoorwerp (of kunstwerk) van te maken.

Weinig geeft me zoveel voldoening als iets redden van de afvalberg en er met mijn handen een creatie van toveren… Laat je inspireren door de foto’s (en met dank aan de makers van deze prachtige items die ik op internet vond)
stoel   ladekast   glasrek   lampenbanden   opbergdozen   palletmeubel   wiegstoelbuizenboekenrek

SCHONE KLEREN

Ik heb het in een ander deel van de site al over wasproducten e.d. gehad, dus dat bedoel ik niet wanneer ik het over ‘schone’ kleren heb. Het vuil in onze kleren komt niet uit zand of zweet of wat voor vlekken dan ook, het zit in het productieproces.

Wereldwijd doen steeds meer bedrijven een beroep op de spotgoedkope werkkrachten (en zelfs kinderarbeid) in Azie en Centraal-Amerika om hun goederen te laten produceren. Het gevolg: de markt wordt overspoeld door goedkope producten van dubieuze kwaliteit, en wie ze aanschaft is vaak onwetend over het feit dat hij of zij zo helpt deze cirkel van uitbuiting in stand te houden.

Ook andere onderdelen van het productieproces van kleding zijn voor verbetering vatbaar: er worden nog altijd teveel schadelijke stoffen gebruikt bij het kleuren en bleken van textiel, terwijl er ook hier perfect onschadelijke alternatieven voorhanden zijn.

Waar we in de eerste plaats vanaf moeten is ons waanidee dat spierwit ‘properder’ is dan vaal wit; we moeten onze definitie van ‘proper’ dringend herzien. Als we onder proper alleen verstaan ‘zonder geurtjes en vlekken’ dan volstaat wassen, en met wasnoten reinig je dan je kleren aan een ecologische voetafdruk van 0,1%. Denk je. Maar wat als je met wasnoten gewassen T shirt van katoen is? Als het geen biokatoen betreft, subsidieer je er een hele vervuilende industrie mee! En als het dan nog eens chemisch gekleurd is, of gebleekt, want ‘spierwit is properder dan vaal wit’…

Alleen van wasmiddel veranderen is dus niet genoeg als je echt ‘propere’ kleren wil, je moet ook letten op de oorsprong van de grondstoffen, en de omstandigheden bij de fabricatie. Een hele boterham, maar hier enkele tips die dit een stuk makkelijker maken, waarbij als allereerste: check de prijs. Hoe goedkoper hoe groter de kans dat de persoon die het maakte er geen eerlijk loon voor ontving.

1. check of je favoriete kledingsmerken de arbeidsethiek respecteren via http://www.modepoly.org

De Schone Kleren Kampagne (SKK) is een nederlandse organisatie, gevestigd in Amsterdam, die zich inzet voor arbeiders in de wereldwijde kleding- en sportgoederenindustrie, teneinde de uitbuiting van werknemers in lageloonlanden te stoppen. De SKK leeft voor een groot deel van giften van organisaties en individuen.

De SKK ontstond in de jaren 1980, en werd in 1991 officieel opgericht. Een kleine groep mensen begon met acties om daarmee aandacht te vestigen op de omstandigheden waaronder kledingproductie plaatsvond. Aanvankelijk gebeurde dat door actie te voeren rond concrete misstanden. Halverwege de jaren 90 veranderde dit beleid, en besloot men zich meer toe te leggen op een meer structurele benadering om bedrijven ertoe te dwingen om misstanden in hun hele productieketen te voorkomen. Hierbij werd onder meer gestreefd naar het opstellen van een gedragscode voor bedrijven in de kledingindustrie.

Inmiddels is de SKK uitgegroeid tot een wereldwijd netwerk. Anno 2004 zijn er vestigingen in elf Europese landen, en zijn er in totaal zo’n 250 organisaties bij het project aangesloten.

(Bron: http://nl.wikipedia.org/wiki/Schone_Kleren_Kampagne)

Onder druk van vakbonden en ‘anti-sweatshop’ consumentencampagnes hebben de meeste grote ondernemingen een sociale gedragscode aangenomen die minimale arbeidsnormen voorschrijft in de hele productieketen. Aanvankelijk leek dat vooral een public-relationsoefening. Maar door de continue druk, gingen de bedrijven hun sociale verantwoordelijkheid voor de arbeidsomstandigheden in de leveringsketen ernstiger opnemen. Gedragscodes werden vollediger, de interne controle werd uitgebouwd en bepaalde merken traden toe tot een organisatie voor onafhankelijke controle – een voorwaarde voor geloofwaardigheid.

Bedrijven die de code aannemen, worden geacht een onafhankelijke instantie in te schakelen voor het controleren van de naleving, bedrijven bij te staan in het uitvoeren van de code en consumenten informatie te verstrekken omtrent de arbeidsvoorwaarden in de industrie. De gedragscode bestaat uit minimumvoorwaarden voor lonen, werkuren en arbeidsvoorwaarden en voorziet in de naleving van de fundamentele normen van de Internationale Arbeidsorganisatie.

(Bron: www.schonekleren.be)

Zelfs de paus roept op om niets te kopen dat door middel van slavenarbeid werd vervaardigd: (http://www.knack.be/nieuws/wereld/paus-koop-niks-dat-met-slavenarbeid-is-vervaardigd/article-normal-522103.html)

Dat het echter nog steeds beter kan, toont dit artikel van maart 2015: http://www.trueactivist.com/thousands-of-sweatshop-workers-in-china-go-on-strike/

 

2. kies enkel voor biologische grondstoffen zoals:

a. biokatoen

In tegenstelling tot de reputatie die katoen als natuurproduct heeft, is het zeer vervuilend materiaal. Na koffie zijn katoenplantages de meeste pesticidengebruikende gewassen. Twintig procent van alle pesticiden en een tiende van alle onkruidverdelgingsmiddelen wordt gebruikt bij de katoenteelt, die daarentegen maar 2,4% van alle bebouwde land beslaat. Daarnaast wordt er bij het bleken en kreukvrij maken van de stof chloor gebruikt. Om een beeld te geven: voor één T-shirt wordt ongeveer 250 gram katoen en wel 125 gram chemische middelen gebruikt. Deze gifstoffen zijn slecht voor de huid. Naarmate er langer pesticiden gebruikt worden zullen insecten steeds resistenter worden waardoor er steeds meer gif nodig is. Dit is een doorgaand proces. De gevolgen liegen er niet om: de percelen kunnen daadwerkelijk onbruikbaar worden door de bodemverontreiniging en erosie.

Biologische katoenplanten groeien op velden zonder kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen. Verder is biologisch katoen vrij van formaldehyde, de giftige stof die kleding kreukvrij maakt. Het verven van textiel is meestal milieubelastend. Ongebleekt en ongeverfd katoen is daarom het meest milieuvriendelijk.

(Bron: http://www.kleinesam.nl/duurzaam)

b. biowol

Ook bij wol worden tal van chemicaliën gebruikt. Dit om te voorkomen dat er geen teken of andere insecten bij de dieren in de buurt komen, maar je kunt je afvragen waar een dier meer last van heeft. Gifstoffen zijn nooit bevorderlijk voor natuur en milieu. Ook nadat de wol is afgeschoren, tijdens het transport en bij de opslag wordt het volgestopt met chemicaliën.

Bij biologische wol geldt dat noch de dieren, noch de gewonnen wol met chemische bestrijdingsmiddelen worden bewerkt. Bovendien wordt het welzijn van het dier belangrijk geacht.

(Bron: http://www.kleinesam.nl/duurzaam)

c. viscose en bamboe-rayon

Beide soorten textiel worden vaak beschouwd als natuurlijke materialen. En hoewel de grondstof natuurlijk is, worden de vezels niet gebruikt om tot deze textielvorm te komen. Bij viscose wordt cellulose (een stof die de plant stevigheid geeft) uit hout of katoen gehaald wat vervolgens een aantal chemische processen doorloopt. Soms wordt cellulose ook uit bamboe gehaald. Dit heet dan bamboe-rayon, maar wordt soms ook viscose genoemd. De bijproducten van het proces om tot viscose te komen zijn erg milieuverontreinigend.
Er is ook bamboe textiel op de markt dat wel van de bamboevezel wordt gemaakt. Deze variant is wel milieuvriendelijk vanwege de gunstige groei-eigenschappen van bamboe. Een volwassen plant maakt elk jaar nieuwe stammen aan die binnen een paar maanden groot worden. Na vijf jaar kunnen ze al gekapt worden, zonder dat de omvang van het bos achteruitgaat. Maar ook hier zitten addertjes onder het gras, want van bamboestengels textiel maken is nog niet zo eenvoudig. Door de hardheid en structuur van bamboe zijn hier speciale methodes voor nodig die niet altijd even milieuvriendelijk zijn. Er is een mechanische methode, waarbij het bamboe vermalen wordt en verhit met toegevoegde natuurlijke enzymen die de bamboe afbreken, waarna hiervan garen kan worden gesponnen. Een milieuvriendelijke maar kostbare en zeer arbeidsintensieve methode. Hierdoor wordt bijna alle bamboetextiel op de chemische manier gemaakt, volgens dezelfde methode die wordt gebruikt om viscose van houtsnippers te maken, met gebruik van sterke chemicaliën die schadelijk zijn voor milieu, mens en dier.

(Bronnen: http://blog.greenjump.nl/post/2015/03/10/Bamboe-kleding-en-textiel-is-dat-wel-zo-schoon-en-milieuvriendelijk.aspx en http://www.kleinesam.nl/duurzaam)

3. hoe werden ze gekleurd?

Hoe je weet of de gebruikte verfstoffen natuurlijk of chemisch zijn, heb ik nog niet ontdekt, laat ons het er voorlopig bij houden dat als er niets op het etiket staat, het chemische kleurstoffen zijn. Wie ecologische verven gebruikt wil dit ook propageren, tenminste dat is mijn redenering. Natuurlijke verfstoffen zijn vaak ook duurder (de chemische werden uitgevonden omdat het gewone volk geen kleuren kon veroorloven) dus het lijkt logischer het gebruik te vermelden, om het prijsverschil te verklaren.

Planten, paddenstoelen, mineralen en zelfs dieren worden al honderden, misschien wel duizenden jaren gebruikt om oa kledij te kleuren. Iedereen kent waarschijnlijk rode biet en braambes als kleurmiddel, maar wie weet dat ajuinschillen ook gebruikt kunnen worden om iets bruin te kleuren? Bij ecologisch verven wordt verder ook blauwhout gebruikt, indigotine, kurkuma, wouw of sophora (voor citroengeel), cochenille (paarsrood), meerkrap (oranjerood), annatto (oranje), cutch (bruin), henna, saffraan, viooltjes, boterbloem, mais, paprika,… tot zoete aardappel! Ook uit schaaldieren en slakken worden kleurstoffen gehaald, maar ik houd het liever plantaardig.

Helemaal ecologisch is verven met natuurlijke kleuren echter niet, omdat er beitsmiddelen moeten worden gebruikt om de verf te doen hechten aan de stof, maar elke inspanning maakt een verschil.

 

 


Tandhygiëne

Ook op dit vlak bestaan er alternatieven voor de klassieke tandpasta’s, die veel chemische stoffen bevatten en niet onschadelijk zijn voor mens en milieu. Ondanks dat er veel verschillende soorten tandpasta verkrijgbaar zijn, bevatten ze in het algemeen dezelfde soorten ingrediënten. Een typische tandpasta bestaat uit de volgende ingrediënten (gewichtspercentages):

Polijstmiddel 20-50%

Bevochtiger 20-30%

Schuimmiddel 1-3%

Bindmiddel 0,5-2%

Smaakstof 0,1-0,5%

Kleurstof < 0,1%

Conserveringsmiddel < 1%

Therapeutische middelen 1-10%

Water

Polijstmiddelen zijn één van de belangrijkste ingrediënten van tandpasta’s. Ze bestaan in het algemeen uit poeders van anorganische verbindingen of polymethylmethacrylaat (PMMA). Ze zorgen ervoor dat substanties, die aan het tandoppervlak gehecht zijn in de vorm van een vliesje, verwijderd worden zonder het tandoppervlak te beschadigen. Voor praktische doeleinden moet de deeltjesgrootte van het poeder tussen de 2-15 µm zijn: zijn de deeltjes te groot (> 20 µm), dan voelt de tandpasta ruw aan en zou het tandoppervlak beschadigd kunnen worden; zijn de deeltjes te klein (< 20 µm), dan kunnen ze het tandoppervlak niet reinigen.

Andere eisen aan het polijstmiddel zijn dat de pH in de range van zwak zuur tot zwak basisch moet liggen, dat het bij voorkeur een wit poeder is dat niet in water oplost en smaak- en reukloos is. Natuurlijk dient het niet toxisch te zijn voor de gebruiker van de tandpasta.

De volgende materialen zijn veelgebruikte polijstmiddelen, die aan de gestelde eisen voldoen: calciumcarbonaat, dibasisch calciumfosfaat, dibasisch calciumfosfaat dihydraat, silica, silica hydraat, aluminiumhydroxide en polymethylmethacrylaat.

Bevochtigers geven de poeders een pasta-achtige consistentie en zorgen dat de tandpasta niet uitdroogt in de tube of in de lucht. De meest gebruikte bevochtigers zijn meervoudige alcoholen, zoals glycerine, xylitol, sorbitol, 1,2-propyleenglycol en polyethyleenglycol.

Het schuimmiddel heeft als functie de tandpasta over de gehele mond te verdelen, het schoonmaakeffect te vergroten en om vuil in de mond te verwijderen. Oorspronkelijk werd zeep toegevoegd als schuimmiddel, maar door zijn te hoge pH (te basisch) is dit product nu bijna geheel vervangen. De Warenwet stelt namelijk een maximale pH van 11,5: de meeste tandpasta’s hebben een pH tussen 7,8-9,5. Het meest gebruikte schuimmiddel is natriumlaurylsulfaat. Andere voorbeelden zijn natrium-N-lauroylsarcosine en sucrose vetzuur esters.

Oorspronkelijk werden alleen natuurlijke producten als bindmiddel in tandpasta gebruikt. Tegenwoordig is natrium-carboxymethylcellulose het meest toegepaste bindmiddel. Deze verbinding is fysiologisch inactief, lost goed op in water, is goed verenigbaar met de andere ingrediënten, erg stabiel en relatief goedkoop. Andere bekende cellulose-derivaten die toegepast worden zijn methylcellulose, hydroxyethylcellulose en hydroxypropylcellulose. Andere gebruikte bindmiddelen zijn ook polysacchariden (zoals Guargom, carrageen en alginaten), synthetische polymeren (zoals natrium-polyacrylaat) en anorganische kleimineralen (zoals bentoniet en laponiet).

Oorspronkelijk werden alleen pepermunt- en spearmint-oliën als smaakstoffen gebruikt. De moderne smaken zijn mengsels van etherische oliën, die voornamelijk menthol bevatten. Homeopatische tandpasta’s bevatten geen menthol of ander sterk prikkelende smaakstoffen, dit om interactie met homeopatische middelen te voorkomen. Deze tandpasta’s hebben vaak een anijs- of citroensmaak.

Een andere categorie smaakstoffen die in tandpasta’s gebruikt wordt zijn zoetstoffen. De meeste smaakstoffen zijn een beetje bitter van smaak. Om dit effect weg te nemen worden er kleine hoeveelheden van een zoetstof toegevoegd. Dit is voornamelijk natriumsaccharine. Moderne zoetstoffen als aspartaam winnen steeds meer terrein op de traditionele zoetstoffen. Het spreekt natuurlijk voor zich, dat suiker niet in tandpasta’s toegepast wordt. Ook de bevochtigers sorbitol en glycerol zorgen voor een zoetere smaak.

Kleurstoffen worden zowel in water-oplosbare en niet water-oplosbare vorm toegepast in tandpasta en zorgen ervoor dat de tandpasta er schoon en aantrekkelijk uitziet. De meest gebruikte (witte) kleurstof is titaniumdioxide. Andere veel toegepaste kleurstoffen zijn cochineal-rood A, patent-blauw V, indigokarmijn, chlorofylline, chinoline-geel WO, indantreen-blauw RS en madder-vernis.

Conserveringsmiddelen worden ook gebruikt. Tandpasta’s moeten microbiologisch stabiele producten zijn. In zekere zin zijn tandpasta’s zelf-conserverend door de aanwezigheid van de bevochtiger. Deze bevochtiger bindt het aanwezige water, waardoor het de bacteriële groei remt. Sommige ingrediënten in de tandpasta zijn echter wel gevoelig voor bacteriële groei, bijvoorbeeld het bindmiddel natrium-carboxymethylcellulose. Als conserveringsmiddel worden vaak esters van p-hydroxybenzoë-zuur (de methyl- en propylesters), sorbinezuur en kaliumsorbaat toegepast.

In tandpasta’s zitten tenslotte diverse therapeutische middelen verwerkt, elk met het doel de tanden te beschermen tegen tandziekten en om de tanden beter te reinigen:

– anti-cariesmiddelen als natriumfluoride, natrium-monofluoridefosfaat en tin(II)fluoride (tegenwoordig wordt tin(II)fluoride bijna niet meer gebruikt). Recentelijk meer toegepast is het „amin-fluoride”.

– anti-bacteriele middelelen als chloorhexidinedigluconaat (nadelen: het heeft een erg bittere smaak en kan resulteren in vlekken op de tanden), cetylpyridinium-chloride, isopropylmethylfenol en triclosan* (zie artikel over triclosan verderop)

– anti-polyglucose middelen

– anti-parodontitis middelen

– anti-tandsteen middelen

– middelen voor gevoelige tanden

Naast al de boven genoemde therapeutische middelen worden ook nog metaalionen toegepast om een slechte adem tegen te gaan en enzymen om het natuurlijk speeksel-afweersysteem te ondersteunen. Verkleuringen van tanden en tandglazuur ontstaan doordat pigmenten uit ons dagelijks voedsel, zoals eiwitten en koolhydraten, met calcium een verbinding vormen, die zich afzet op het pellicle op het tandglazuur. Om de tanden witter en gladder te maken worden er „Baking-soda” (natriumbicarbonaat) en „zuurstofverbindigen”(natriumperboraat, magnesiumperoxyde en waterstof-peroxideureumverbindingen) toegevoegd. Triclene (natriumtripolyfosfaat) wordt gebruikt in Natural Whitening tandpasta’s.

(Bron: http://www.chemischefeitelijkheden.nl/Uploads/Magazines/CF-172-tandpasta.pdf)

*triclosan: Verdacht ingrediënt in tandpasta

Fabrikanten voegen een ingrediënt aan tandpasta toe dat mogelijk schadelijk is voor de gezondheid. Het gaat om de antibacteriële stof triclosan, die bacteriën resistent maakt voor antibiotica. Daarvoor waarschuwt de Europese Commissie voor de bescherming van de consument.

De commissie dringt aan op meer onderzoek naar de veiligheid van de stof. De Amerikaanse voedsel en geneesmiddelenautoriteit maakt zich niet alleen zorgen over de bacteriële resistentie van triclosan, maar ook over de mogelijke hormoonverstorende werking van de stof.

Triclosan bestaat al zo’n 50 jaar en werd aanvankelijk gebruikt als antibacteriële zeep voor chirurgen. Fabrikanten voegen de stof toe aan tandpasta omdat het tandplak en tandvleesontstekingen kan voorkomen. Het wordt ook gebruikt in handzeep en cosmetica. En wel in op zo’n grote schaal dat sporen van triclosan zijn aangetroffen in de urine van 75% van de Amerikanen.

Triclosan blijkt echter voor genmutaties in bacteriën te kunnen zorgen. Hierdoor maken de bacteriën een proteïne vrij die bescherming biedt tegen andere bacteriën. Antibiotica en andere levensreddende middelen zouden dan niet meer werken.

Triclosan zit onder meer in Colgate, Aquafresh, Sensodyne en Corsodyl. De fabrikant van de laatste 3 merken, GlaxoSmithKline, heeft aangegeven uit voorzorg te stoppen met het gebruik van triclosan in zijn producten. Volgens Colgate-Palmolive zijn de voordelen van triclosan in tandpasta groter dan de gevaren voor de gezondheid.

Bron: Daily Mail (uit http://gezondheid.blog.nl/actualiteiten/2010/10/13/verdacht-ingredient-in-tandpasta )

Onvoorstelbaar wat er allemaal in zoiets onozels als tandpasta zit! En dat stoppen wij elke dag ‘bewust’ meerdere malen in onze mond!

Gelukkig bestaan er ook tandpasta’s die hetzelfde garanderen, maar dan met andere, natuurlijke en onschadelijke stoffen.

Enkele voorbeelden (zonder specifiek reclame te willen maken):

a. Plantentandpasta bezit alle eigenschappen van een klassieke tandpasta, maar dan met enkel plantaardige ingredienten. Hier de samenstelling van Weleda plantentandpasta:

• Extract van kamille werkt ontstekingsremmend en verzachtend.
• Extract van Mirre, gomhars van de mirreboom, werkt desinfecterend, ontstekingsremmend en weefselversterkend.
• Extract van ratanhiawortel verstevigt het tandvlees en heeft een bloedstelpende werking.
• Aesculine uit de bast van de wilde paardekastanje heeft een samentrekkende, verstevigende en cariëspreventieve werking.
• Alginaat, een stof uit bruinalgen, geeft een product op een natuurlijke manier stevigheid.
• Glycerine uit verschillende soorten plantenoliën, zoals koolzaadolie, kokosolie of palmolie, geeft een product stevigheid, maakt de emulsie glad en heeft een reinigende werking.
• Kiezelzuur uit kwarts (silicea) is een poetsmiddel dat zacht maar grondig reinigt en daarnaast gelvormend werkt.
• Water ter verdunning.
• Alcohol uit suikerbieten, fruit en graan werkt als oplosmiddel bij het maken van extracten en werkt conserverend.
• Compositie van natuurlijke etherische oliën van onder andere pepermunt, kruizemunt, venkel en menthol. Werkt als smaakstof en heeft een conserverende werking.

(Bron: http://www.weleda.nl/lichaamsverzorging/van-top-tot-teen/mondverzorging/planten-tandpasta.html#)

b. Perblan is een natuurlijk tandpoeder dat speciaal werd ontwikkeld om tandaanslag van gelijk welke aard (nicotine, koffie, thee, wijn,…) te verwijderen. Het is geschikt voor iedereen en wordt speciaal aanbevolen voor diabetici, personen met een kunstgebit, en rokers.

Perblan bevat:

* tenside uit de vetzuren van kokosolie.: sodiumcocoylmethyltauraat <3%

Alle tandpasta’s bevatten tensiden. Dit zijn stoffen die noodzakelijk zijn voor het verwijderen van vetten, olieen en vuil van de tanden. Ze verspreiden gelijkmatig alle andere ingredienten in de mond, wat hun volledige activiteit garandeert. Helaas bevatten de traditionele tandpasta’s petrochemische tensiden. Het gebruik van deze tensiden in de zeer gevoelige keel- en mondholte is sterk af te raden wegens de onzuiverheden die zij bevatten. Daarom gebruiken zekere producenten sodiumlaurylsulfaat, een specifieke tenside afgeleid uit kokosolie, die deze onzuiverheden niet bevat, maar niettegenstaande de verbruiker toch nog veel last kan bezorgen. Men beschouwt deze tenside als 1 van de meest irriterende stoffen die in de cosmetica gebruikt worden, en ze wordt verantwoordelijk geacht voor schade aan het tandvlees. Deze tenside kan het tandvlees doen opzwellen en de slijmvliezen irriteren. Bovendien kan een zekere hoeveelheid van deze tenside in de mond achterblijven, ook na de mond grondig te hebben gespoeld. De tenside die Perblan gebruikt heeft uitstekende reinigende en dermatologische eigenschappen, en is volkomen onschadelijk voor de gezondheid van de mond. Zij veroorzaakt geen allergieen noch irritaties van de slijmvliezen. (ze zeggen er wel niet bij welke tenside ze dan wel gebruiken? nvdr)

* ultrafijn kalkpoeder >85%

Perblan bevat ultrafijn kalkpoeder dat door een zacht reinigend effect tandaanslag verwijdert zonder het glazuur aan te tasten. Perblan zorgt voor parelwitte tanden alsof u van de tandarts komt. De kalkpoeder onderdeeltjes in Perblan hebben een diameter van maximum 7 mikrometer. Wetenschappelijk onderzoek heeft bewezen dat kalkdeeltjes met deze diameter het tandglazuur niet aantasten.

* natuurlijke smaakstoffen <5%

Perblan bevat de natuurlijke extracten van zoethout, citroen en eucalyptus die de kunstmatige smaakstoffen vervangen, die algemeen worden gebruikt. Ze geven een frisse adem, en het verfijnde mengsel maakt het dagelijks tanden poetsen iets om naar uit te kijken.

* extracten van 7 kruiden <5%

De natuurlijke extracten van kamille, salie, rozemarijn, melisse, tomentil, klein hoefblad en hamamelis reinigen, versterken en tonifieren. Ze hebben een bloedstelpend effect en zorgen voor een ontspannen gevoel in de mond.

* zeezout <3%

Perblan bevat een kleine hoeveelheid zeezout die het bloedstelpend effect nog verhoogt. Zeezout is hygroscopisch (het trekt water aan) en reinigt daarom in het bijzonder de kleine ‘zakjes’ in het tandvlees onder de tanden. Het verhoogt de speekselafscheiding, wat bijdraagt tot de zelfreinigende functie van de tanden.

* natuurlijk zoetmiddel: xylitol <5%

Om aan een tandpasta een zoete smaak te geven, worden dikwijls stoffen zoals sorbitol en mannitol ter vervanging van gewone suiker toegevoegd. Dit zijn evenwel suikers uit alcohol die jammer genoeg voor 32 tot 59% omgezet worden in melkzuren, die het tandglazuur beschadigen.  Perblan daarentegen bevat xylitol, dat een suiker-alcohol is en het enige natuurlijke zoetmiddel tot op heden bekend dat zich niet in een zuur kan omzetten. Xylitol is afkomstig uit aardbeien en pruimen en geeft een aangename smaak. Xylitol is geschikt voor diabetici.  Kauwgom met xylitol is de enige die in Zwitserland de toelating heeft verkregen om op de verpakking te vermelden “niet-carlogenisch, gezond product voor de tanden”. De Wereldgezondheidsorganisatie promoot kauwgom gezoet met xylitol als een deel van de campagne tegen het toenemend tandbederf in de ontwikkelingslanden.

Xylitol geeft een aangenaam verfrissend effect doordat het voor een reele daling van de mondtemperatuur zorgt. Bovendien wordt de speekselafscheiding gestimuleerd, wat resulteert in het zelfreinigend effect voor de tanden. Het gebruik van xylitol is uitstekend voor de tandverzorging van kinderen.

Perblan is een product in poedervorm en draagt zorg voor het milieu om verschillende redenen:

  • Zo is het 100% actief en bevat geen dikmiddelen. De traditionele tandpasta’s bevatten 40 tot 60% niet-actieve stoffen, die onnodig zijn voor de reiniging en de hygiene van de tanden.
  • Een poeder is vanuit ecologisch standpunt veel beter, zijn hoge concentratie vereist minder verpakkingsmateriaal, het transportgewicht is kleiner en men heeft er minder van nodig (tandpasta plusminus 2,6 gram, Perblan 0,6 gram per poetsbeurt) Het is hygienisch omdat al het poeder dat in contact komt met de tandenborstel eraan kleeft en zal worden gebruikt.
  • De tenside die in Perblan wordt gebruikt, zoals ook de andere ingredienten op basis van plantaardige stoffen, is biologisch afbreekbaar (gestandaardiseerde OECD test) samen met de ingredienten van minerale oorsprong (voor dewelke afbreekbaarheid niet van toepassing is) verzekeren zij een minimale belasting van het milieu.
  • Het potje is vervaardigd uit polyethyleen, het minst vervuilende plastic, dat enkel koolstof en water vrijmaakt gedurende de verbranding.
  • Perblan werd niet op dieren getest!

Perblan bevat gelukkig geen bewaarmiddelen, petrochemische tensiden, sodiumlaurylsulfaat, kunstmatige zoetmiddelen, titaandioxide, kleurstoffen, dikmiddelen, witmakers, aluminiumverbindingen, sorbitol en mannitol, bacterieremmende middelen.

Ingredienten: Calcium Carbonate, Xylitol, Sodium Methyl Cocoyl Taurate, Sodium Chloride, Aqua, Chamomilla Recutita, Salvia Officinalis, Melissa Officinalis, Hamamelis Virginiana, Potentilla Erecta, Rosmarinus Officinalis (en die met citroen dus ook nog Aroma Citreum).

HUISJE-BOOMPJE-BEESTJE CHEMICALIEN

REACH. Voor wie nu fronst: de naam ‘REACH’ betekent Registration,Evaluation and Authorisation of CHemicals. De regelgeving hierover dateert van 18 december 2006, en is vanaf 1 juni 2007 van kracht geworden. In de praktijk werd het REACH akkoord het zoveelste Nopenhagen, een paar symbolische handtekeningen om het gepeupel te sussen, zonder veel gevolg.

Nochtans publiceerde Greenpeace jaren geleden al een lijst van veelvuldig gebruikte chemische producten, en voor elk van hen bestaat een minder schadelijk of onschadelijk alternatief!

Ik heb een lijstje gemaakt van de meest voorkomende chemische producten in het gemiddelde huishouden, met telkens een mogelijk ecologisch(er) alternatief.

(Dit artikel is nog niet af, keep checking!) 🙂

01. hoofdluis

(Bron: http://www.juniperus.net/probleem/hoofdluis.htm)

Een netelig probleem, waartegen veel bestrijdingsmiddelen bestaan, maar de meesten zijn ver van onschuldig. Klassieke luizenshampoos bevatten petroleum, een product dat huidirritaties kan veroorzaken, en andere schadelijke stoffen. De nieuwe generatie producten zijn biologischer, ze bevatten siliconen die een film rond het haar leggen waardoor de luizen en neten stikken. 1 applicatie is voldoende, maar de prijs liegt er dan ook niet om: 20 euro voor een flesje.

Het kan nochtans goedkoper, perfect milieuvriendelijk, en al bij al nog redelijk eenvoudig. Luizen hebben namelijk een hekel aan kruiden als geranium, lavendel, eucalyptus, teatree, citroengras en rozemarijn. Maak een mengsel van 1ml van enkele van deze kruiden en amandel-olie, olijfolie of maiskiemolie, en masseer dat in het haar. Goed laten inwerken en uitwassen met een neutrale shampoo. Daarna de dode luizen en neten uit het haar kammen, deze behandeling na 3 dagen herhalen.

Hoewel de genoemde etherische oliën dodelijk zijn voor hoofdluizen en neten, zijn ze voor de mens niet gevaarlijk. Bovendien veroorzaken etherische olieen geen resistentie, wat bij veel synthetische bestrijdingsmiddelen wel gebeurt.

02. vuil & vlekken

In de meeste gevallen kunnen we het huishoudelijk gebruik van javel eenvoudigweg vermijden. Het volstaat om in huis regelmatig en grondig schoon te maken met een allesreiniger zonder desinfecteermiddelen. Van alle reinigingsmiddelen die in de winkel worden aangeboden, genieten deze op basis van plantaardige wasactieve stoffen de voorkeur, omdat ze grondig reinigen en de impact op het leefmilieu beperkt houden. Ook het microvezeldoekje is een uitstekend alternatief schoonmaakmiddel: doeltreffend, goedkoop en milieuvriendelijk. Verder zijn azijn en citroen goede ontvetters, en wist je dat je houten vloeren perfect kan reinigen met het aftreksel van gebruikte theezakjes? Of dat je afwasmiddel (en shampoo) kan maken uit klimop?

Bleek- & desinfectiemiddelen kunnen voorkomen in allesreinigers, vaatwasmiddelen, WC- en sanitairreinigers & schuurmiddelen. Hier de meest voorkomende, met alternatieven:

Desinfecteren
Het desinfecteren met chemicaliën kan op verschillende manieren worden vermeden:
* Stofbestrijding omdat micro-organismen zich via ronddwarrelend stof snel verspreiden.
* Het gebruikte schoonmaakmateriaal zoals dweilen, moppen, werkdoekjes, sponzen en zemen goed uitspoelen en uithangen om te drogen.
* Vuilnisemmers en afvalcontainers regelmatig legen en reinigen.
* Een te hoge temperatuur vermijden, die is gunstig voor bacteriën.
* Vocht zoveel mogelijk uitsluiten.

Indien het, in een uitzonderlijk geval, toch nodig is te desinfecteren, dan dient een object altijd eerst grondig met een gewoon schoonmaakmiddel te worden gereinigd. Desinfectiemiddelen reageren namelijk met vuil en vet. Vooraf niet reinigen betekent een onnodig verbruik van schadelijke desinfectiemiddelen. Gebruik bij voorkeur geen bleekwater. Minder milieubelastende alternatieven zijn middelen op basis van peroxiden (zuurstof), Percarbonaat, Waterstofperoxide (zuurstofwater), Perazijnzuur

Zuurstofbleekmiddelen
Zuurstofbleekmiddelen, zoals perboraat en percarbonaat hebben dezelfde werking als chloorbleekmiddelen. In plaats van hypochloriet bevatten de producten waterstofperoxide en daarbij nog een klein percentage waterontharders (vb. fosfonaten) om de metaalionen te binden die het waterstofperoxide kunnen ontleden. De producten bevatten ook een klein beetje natriumsulfaat. Zuurstofbleekmiddel op basis van percarbonaat is te verkiezen boven een op perboraat.

Percarbonaat
Percarbonaat is een alternatief, milieuverantwoord bleekmiddel dat al actief is bij lage temperaturen. In de praktijk betekent dit dat het product al vanaf 30°C kan worden gebruikt. Het wordt gemaakt van soda en zuurstofwater.

Perboraat
Perboraat is een bleekmiddel dat vooral gebruikt wordt in waspoeders. Omdat perboraat pas werkt bij 60°C, worden synthetische bleekmiddelactivatoren zoals TAED (tetra-acetylethyleendiamine) toegevoegd.
Perboraat belast het watermilieu omdat het borium produceert. Een overmaat aan borium is schadelijk voor waterplanten. Borium heeft ook een bacteriedodende werking en is daardoor ongunstig voor de waterzuiveringsinstallaties.

Chloorbleekmiddelen
Chloorbleekmiddelen bestaan voor 1 tot 5% uit actief chloor. Hypochloriet, beter bekend als javel of bleekwater, is het meest gekende bleekmiddel dat vooral wordt toegepast als ontsmettingsmiddel voor het sanitair. Chloorbleekmiddelen ontkalken niet, maar bleken wel en reinigen enigzins, door de wasactieve stoffen die deze producten meestal eveneens bevatten (1-3%). De hygiënische werking is maar zeer beperkt en zeer vaak van korte duur.

Bovendien is het product slecht voor het milieu. In het riool of de waterzuiveringsinstallatie kan hypochloriet chemische verbindingen vormen met andere organische stoffen zodat zeer giftige metabolieten (omzettingsproducten) ontstaan.

Gebruik van chloorbleekmiddelen vormt bovendien een ernstige belasting voor de ademhalingswegen. In combinatie met andere schoonmaakmiddelen kan het giftige chloorgas gevormd worden. Dit is een bijtend gas dat onmiddellijk op de ademhaling slaat.

Daarenboven kost de productie van chloor, dat nodig is voor de productie van bleekwater, veel energie en worden milieubelastende productieprocessen gebruikt zoals de kwikcellen. Voor de meeste organismen is kwik al giftig bij een relatief lage concentratie in het milieu. Bovendien is kwik is zeer moeilijk afbreekbaar. Het beïnvloedt de lucht- en waterkwaliteit nog jarenlang nadat het in het milieu is terechtgekomen.

Een perfect alternatief voor javel is groene zeep, naast zijn reinigende werking heeft groene zeep ook een ontsmettend effect, en de fosfaten zijn volledig afbreekbaar in het milieu!

Ovenreinigers

Deze producten zijn doeltreffend, maar erg gevaarlijk voor de gebruiker en het milieu. De producten zijn erg irriterend voor de huid en de ogen. De meeste ovenreinigers worden te koop aangeboden in spuitbussen. Het drijfgas in de spuitbussen maakt het product ontvlambaar. De lege spuitbus hoort bij het gevaarlijk afval te komen. Bovendien zijn deze aerosoltoepassingen extra gevaarlijk omdat ze het product in kleine druppeltjes verdelen. Deze druppeltjes verspreiden zich uiterst gemakkelijk en komen zo onbewust terecht op de huid, in de ogen en op het longoppervlak.

Alternatieven: een regelmatige schoonmaak (na ieder gebruik) voorkomt dat achtergebleven vuil bij een volgende beurt inbakt. Bij aankoop van een nieuwe oven is het interessant te kiezen voor een type waarvan de wanden gemakkelijk te onderhouden zijn (geemailleerde platen die regelmatig en effen zijn). Er bestaan ook zelfreinigende ovens, die met katalyse en pyrolyse systemen werken. Dit zijn efficiente, maar vaak dure en energievretende systemen. Hebben we toch te maken met hardnekkige en ingebakken vlekken, dan is de veiligste oplossing stevig boenwerk, eventueel geholpen door het gebruik van een aangepaste schuurspons met wat schuurcreme. Door een mengsel van allesreiniger en water even te laten inweken op de aangekoekte vlekken, zullen we deze nadien vrij snel kunnen verwijderen.

Boenwas

Boenwas en meubelolie die dienen voor het onderhoud van houten meubelen, bevatten in het algemeen enerzijds een olie en/of een was en anderzijds een of meerdere organische oplosmiddelen (meestal terpentijn). Deze oplosmiddelen zijn aan het product toegevoegd om ervoor de zorgen dat de beschermingsmiddelen (de was of de olie) makkelijk binnendringen in het hout, maar houden gevaren in voor onze gezondheid en voor het leefmilieu, omdat ze snel verdampen en daardoor overvloedig aanwezig zijn in de omgevingslucht (irritaties aan de luchtwegen en misselijkheid, maar ook verstoring van het centraal zenuwstelsel). Boenwas en meubelolieen op basis van plantaardige stoffen zijn vaak veel minder gevaarlijk. Ook zuivere boenwas is een goed alternatief, maar duur en moeilijk te vinden. We moeten ook opletten: vele producten dragen de naam “bijenwas” maar bevatten naast deze deze was ook veel andere componenten waaronder organische solventen. De beste manier voor een goed onderhoud van onze houten meubelen bestaat erin ze geregeld af te stoffen met een droge vod, vetvlekken te verwijderen met azijn of citroensap en ze te voeden met plantaardige olieen zoals olijfolie, amandelolie, arachideolie,…

Ontstoppers

Om verstoppingen en hinderlijke geuren in afvoerleidingen weg te werken gebruiken we meestal chemische ontstoppingsmiddelen, in vloeibare vorm, gel of korrels. Deze producten bevatten bijtende soda of zwavelzuur, wat extreem bijtende en gevaarlijke stoffen zijn. Bovendien kan het gebruik van ontstoppingsmiddelen schadelijk zijn voor de septische put, omdat het er bacterieen doodt die noodzakelijk zijn voor de werking van de septische tank.

Het gebruik van ontstoppers kan in belangrijke mate worden vermeden door het voorkomen van verstoppingen. Een zeefje in de afvoer houdt afval tegen. Ook mogen we het toilet niet als vuilnisbak gebruiken: olie en vet, restjes van verf,… horen daar niet thuis. Wanneer er zich dan toch effectief een verstopping voordoet, dan kan dit verholpen worden met een mechanische ontstopper (zuignap) of een biologische ontstopper (op basis van micro-organismen of enzymen), of gewoon met een mengsel van soda en heet water!

Ontkalkers

In ons leidingwater zit een grote hoeveelheid kalk in de vorm van opgeloste calciummineralen. Wanneer water echter langdurig in contact komt met oppervlakken of een tijdje blijft staan, slaan deze kalkmineralen neer en blijven lastige kalksporen achter. Commerciele ontkalkers bevatten sterke zuren die in staat zijn de kalkaanslag te verwijderen, maar die erg gevaarlijk zijn. Bovendien zijn dergelijke producten duur, zeker in vergelijking met azijn, dat in staat is hetzelfde klusje te klaren. Ook om kalkaanslag in het toilet te vermijden, kunnen we azijn gebruiken. Daarnaast bestaan er verschillende WC-reinigers op basis van zwakke zuren en plantaardige wasactieve stoffen. Een tip voor het verwijderen van hardnekkige kalkaanslag is er een lap op te leggen waarop we een scheut azijn gieten.

De informatie die binnenkort beschikbaar zal zijn op de website http://www.observ.be, herneemt uitgebreid de hier reeds vermelde tips, maar geeft bovendien ook meer technische uitleg, voorbeelden van alternatieven die te vinden zijn in de winkel, een waslijst van interessante websites en enkele nuttige adressen

(Bronnen: http://www.invaliditeit.be/veilige_schoonmaakmiddelen.html

http://www.milieukoopwijzer.be/schoonmaak/desinfectie_bleek.php)

Zwembaden

Zwembaden verbruiken doorgaans een hoop giftige stoffen, nochtans kan het ook hier perfect zonder. In ons eigenste Antwerpen kan men sinds enkele jaren zwemmen in een zwembad dat gezuiverd wordt door planten (Boekenbergpark te Deurne).

Ook in het Londonse King’s Cross kunnen avontuurlijke zwemmers voortaan terecht in een zwembad dat chemicaliën heeft afgezworen en vertrouwt op het ecosysteem.

 King’s Cross, Ooze architects, Marjetica Potrč, Of Soil and Water: King’s Cross Pond Club, King’s cross redevelopment, Efa Pfannes, ecosystem, small-scale pond, natural pool, natural swimming pool, natural pond, wetland plants(http://inhabitat.com/uks-first-natural-public-pool-will-use-plants-not-chemicals-to-stay-clean/)

Deo ofzo

Zweten. Het is iets wat we allemaal doen, de een al wat meer dan de ander, en de een stoort er zich harder aan dan de ander. Feit is dat okselzweet al sinds mensenheugnis fel bestreden wordt, en dat er veel verschillende stoffen voor gebruikt worden, de een nog schadelijker voor de gezondheid dan de ander. Ook op dit vlak moeten we ons Bewust zen van de gevolgen voor onszelf en voor de planeet, want hoewel iedereen ondertussen de gevaren van CFK’s erkent, zijn we na bijna 20 jaar strijden nog steeds niet volledig van de deodorants met drijfgas verlost – om van andere stoffen nog te zwijgen.

Buiten het zweten tegengaan en lekker ruiken, doen deodorants nog veel meer, zoals schade toebrengen aan de huid en porien verstoppen zodat gifstoffen niet uitgescheiden kunnen worden. Er zijn zelfs wetenschappelijk vastgelegde verbanden tussen aluminium (een metaal gebruikt in 99% van de deodorants) en Alzheimer. Eierstokkanker wordt ook met stoffen gebruikt in o.a. deodorants in verband gebracht, reden genoeg om er eens even Bewust bij stil te staan! En niet alleen je eigen gezondheid heeft er baat bij over te schakelen naar een ecologisch alternatief, want dan heb ik het nog niet gehad over de gevolgen van het gebruik van deodorant op de natuur: niet alleen de schadelijke stoffen uit de chemische samenstelling hebben hun impact, ook het gehele produktieproces en de verwerking achteraf van al die spuitbussen, die bij het KGA horen maar door de meeste mensen nog gewoon bij het restafval gedropt worden.

Hier volgt een opsomming van enkele van de meest schadelijke stoffen die men in deodorants aantreft, maar wanhoop niet, er bestaan alternatieven!

(Bron:http://home.hccnet.nl/henk.dewit/schadelijke_ingredienten.htm)

1.  Propylene Glycol

Blootstelling hieraan kan huidafwijkingen, nierschade en leverafwijkingen veroorzaken; het kan de celgroei remmen en schade veroorzaken aan weefsel dat huiduitslag, droge huid en huidbeschadiging tot gevolg kan hebben. -From Material Safety Data Sheets (MSDS)

Propylene Glycol veroorzaakt een aanzienlijke hoeveelheid reacties en is een primair een irritatie-opwekker voor de huid bij lage concentraties.
-The American Academy of Dermatologists Inc, Jan 1991

Het kan schadelijk zijn bij inademing, inslikken of opname door de huid. Het kan oogirritatie veroorzaken. Blootstelling hieraan kan maag-en darmstoringen, misselijkheid, hoofdpijn, braken en ernstige verzwakking aan het centraal zenuwstelsel veroorzaken.
-From Material Safety Data Sheets (MSDS)

2.  Talk

Talk is een zeer fijne substantie, zo fijn dat het als een “droog” smeermiddel wordt gebruikt. De chemische samenstelling van talk komt overeen met asbest, een bekende kankerverwekkende stof. Talk wordt aangetroffen in veel “baby en body” poeders en in cosmetica. Het wordt tevens gebruikt als een glijmiddel op condooms! Terwijl het uw huid glad laat aanvoelen, doet talk zoveel meer.

Hoe houdt talk baby’s en uw intieme delen zo “fris”? Waarschijnlijk door de poriën die het noodzakelijke lichaamsvocht uitscheiden, te verstoppen.Tevens slagen deze fijne kleine deeltjes erin het lichaam binnen te komen. En de overeenkomst met asbest is niet geruststellend, vooral wanneer het wordt toegepast op baby’s en de geslachtsdelen.

De schadelijke werking van talk op menselijk weefsel is al enige tijd bekend. Lang geleden, werd de smerende werking gebruikt als een poeder voor chirurgische handschoenen (om makkelijk aan te trekken). In de vroege dertiger jaren werd talk in verband gebracht met postoperatieve buikvliesontsteking en vezelachtige verklevingen.
-from Candace Sue Kasper, MD and Dr. P. J. Chandler

Talk…(op condooms)…kan resulteren in een eileiderverkleving die tot onvruchtbaarheid kan leiden. Deze kwestie is ter sprake gebracht door de doktoren Kaspar en Chandler in Journal of the American Medical Association. (JAMA) 3/15/95
-from Nutrition Health Review, Summer 1995 n73p8(1)

“Een mogelijke relatie tussen talkpoeder – verdacht vanwege de chemische overeenkomst met asbest – en kanker aan de eierstokken, werd krachtig ondersteund toen een onderzoek een hoger risico op kanker aantoonde bij vrouwen die vrouwen-deodorant sprays gebruiken. Het onderzoek, gepubliceerd in de American Journal of Epidemiology, toonde aan dat vrouwen die talkpoeder bij de geslachtsdelen gebruiken een verhoogd risico van 60% hebben op eierstokkanker en vrouwen die deodorant sprays gebruiken, een verhoogd risico van 90%. In 1994, heeft de FDA een wetenschappelijk seminar geleid over dit onderwerp en niet genoeg aanwijzingen gevonden om een waarschuwing naar consumenten te rechtvaardigen.
-uit The University of California, Berkeley Wellness Letter, April 1993 v9n7p1(2)

3.  Aluminium

Aluminium is een metaal, het derde, meest voorkomende element in het milieu en giftig voor het lichaam. Het wordt aangetroffen in verwerkt voedsel, deodorant, drinkblikjes en pannen. De Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) doet onderzoek naar chemische vervuiling en  ouderdom… Er is een vermeende relatie tussen Alzheimer ziekte en de giftigheid van aluminium… autopsies hebben hoge concentraties van het metaal in de hersenen aangetroffen bij mensen die aan de ziekte hebben geleden.
-uit Public Health Reports, Nov-Dec 1993 v108n6p798(2)

Studies brengen Alzheimer ziekte in verband met aluminium… “Het bewijs is zo duidelijk dat een verstandig persoon al het voedsel en cosmetische bronnen van aluminium verwijdert en uitsluitend gebruik maakt van aluminium pannen indien zij een coating hebben,” beveelt Gary Price Todd, MD, auteur van Nutrition, Health and Disease, aan.
-uit Natural Health, May-June 1993 v23n3p54(2)

Dr. Daniel Perl, Directeur van Neuropathologie op Mount Sinai Medical Center in New York, adviseert “…vermijdt spuitbussen en deodorant. Aluminium in spuitbussen kan gemakkelijk worden opgenomen in de hersenen via inademing door de neus.”
-uit The University of California, Berkeley Wellness Letter, April 1993 v9n7p1(2)

“Aluminium-houdende deodorants zijn ontwikkeld om te worden geabsorbeerd en onderzoek toont aan dat bij regelmatig gebruik van deze producten het risico op Alzheimer met factor drie kan verhogen. (tevens)…gemeentelijk drinkwater wordt behandeld met alum (aluminium sulfate).. tenminste 7 onderzoeken tonen aan dat mensen die water drinken met hoge concentraties alum eerder Alzheimer ontwikkelen”.
-uit Natural Health, May-June 1993 v23n3p54(2)

Even schrikken, niet? Gelukkig bestaan er ook op dit vlak alternatieven, die de transpiratie tegengaan zonder er een gifarsenaal bij te moeten halen, en die qua productie en verwerking achteraf een minieme impact hebben vergeleken bij de rollers, verstuivers en sprays die de markt overheersen.

1. DO2 deodorant spray

DO2 is een natuurlijke deodorant die kwalitatief hoogwaardige aluinkristallen bevat die oplosbaar zijn in water. Hierdoor is DO2 een effectieve deodorant die 24 uur lang bescherming biedt tegen ongewenste geuren. Aluin zorgt ervoor dat de poriën van de huid licht samentrekken, terwijl de huid gewoon blijft ademen. Hierdoor kunnen afvalstoffen het lichaam normaal verlaten in tegenstelling tot de meeste deodorants die de huid volledig afsluit.

DO2 heeft een lage zuurgraad (pH 3.2) en is daarom effectief tegen schimmelinfecties. DO2 werkt zodra er water aan de aluinkristallen wordt toegevoegd. Er kan net zolang water worden bijgevuld totdat de kristallen volledig zijn opgelost. DO2 is ook bruikbaar als handen- en voetenspray, intiemspray en bij lichte wondjes: heelt de beschadigde huid.

DO2 heeft het nordic ecolabel omdat DO2 behoort tot de meest huid- en milieuvriendelijke deodorants op de markt. Ook staat het label voor de effectiviteit van DO2.

Let wel, als je al jaren een gewone deo gebruikt, is het natuurlijk evenwicht van je eigen huid licht tot zwaar verstoord en duurt het even (bij mij een tweetal weken) voor de deo effectief werkt, en je zweet niet meer vies ruikt. Het is dus even door de zure zweetappel heen bijten, maar de beloning is groot! Bij mij werkt DO2 beter dan eender welke deodorant, 24u lang, en het duurt ongeveer 9 maanden voor de aluinkristallen opgelost zijn, van minieme ecologische voetafdruk gesproken! Hij is bovendien geurloos, een zaligheid voor een gevoelige neus als de mijne, die misselijk wordt bij de kakofonie van geuren die rond sommige mensen hangt: douchegel met kiwi, shampoo met appel, deo met limoen, kokos bodylotion, en als creme de la creme een wolk parfum… Gruwelijk.

De verpakking kan nog voor vanalles dienen, zoals speelgoed voor de kids, plantenspuitje, gezichtsverstuiver in de zomer… Of je hervult hem met los gekochte aluinkristallen!

2. Nog ecologischer: gewoon een blok aluin!

Aluin is een zout dat je bij de meeste drogisten in blokvorm kunt kopen. Bij het Kruidvat heb je al een blok voor ongeveer 2 euro. Hier kan je wel een half jaar mee doen voordat je weer een nieuw blok moet kopen! Als je het blokje aluin even nat maakt kan je zo je oksels er mee insmeren. Dit goedkope alternatief voor deodorant is geurloos en kleurloos, dus volledig biologisch verantwoord. Bovendien scheelt het een hoop bussen of rollers deo; ook nog eens minder verpakkingsmaterialen. Met aluin kan je trouwens nog veel meer doen: wondjes dichten, ontsmetten, algen verdelgen, etc.

(Bron: http://www.vuljespaarpot.nl/maak-je-eigen-deodorant-met-aluin/)

Ecologische voetafdruk: een peulenschil!

De propere was buitenhangen

De was doen. We moeten er gelukkig al lang niet meer voor naar de rivier, zelfs wasserettes zijn de meesten van ons vreemd, iedereen heeft tegenwoordig zijn eigen wasmachine en droogkast. Die dingen gebruiken behoorlijk veel stroom, en ook hier kan een verhoging van ons Bewust Zen een groot verschil uitmaken, zonder ons daarom terug naar het wasbord te verbannen.

Eerst en vooral is er de droogkast. Van alle elektrisch aangedreven machines in het gemiddelde huishouden, is dit de grootste energieslokker, en bovendien de hoofdoorzaak van brand in de woning!

Een rek zetten of een draad spannen bespaart dus niet alleen een hoop geld, maar draagt bovendien bij tot een lager energieverbruik, waardoor er minder elektriciteit verwekt moet worden, want dat gebeurt nog voornamelijk in kerncentrales.

En zeg nu zelf: geen enkel synthetisch parfum kan tippen aan de geur van wind en buitenlucht in je kleren! (Tenzij je naast een varkenskwekerij woont..)

Wasmachines zijn tegenwoordig – net als ijskasten – steeds zuiniger, en hebben een eco-knop voor minder waterverbruik. Wassen op lagere temperaturen scheelt ook, en levert even schone was op.

Waar we echter het grootste verschil kunnen maken, is in het gebruik van waspoeder, wasverzachter, bleekmiddel, ontvlekker, anti-kalk producten…

Voor elk van hen is er een alternatief, sommigen hebben zo’n minieme impact op het milieu dat de wereld er drastisch op zou verbeteren als we enkel al op dit vlak allemaal zouden omschakelen!

01. ecologische wasmiddelen

Er bestaan tegenwoordig verschillende merken die wasmiddelen op de markt brengen die minder fosfaten e.d. bevatten, waardoor ze minder schadelijk zijn voor het milieu. Het nadeel is dat ze dus nog wel andere, zeker niet onschuldige stoffen bevatten, en dat we nog steeds met afval zitten.

Ecover bussen kunnen in de meeste Ofxamwinkels en Bioshops wel bijgevuld worden, Froggy biedt deze mogelijkheid niet. Dat levert nog een continue aanzienlijke hoeveelheid plastic bussen op.

Wat voor veel mensen ook meespeelt is dat de ecologische wasmiddelen meestal niet zo lekker ruiken als de gewone, wat je doet stilstaan bij die lekkere geurtjes: zijn zij dan de meest schadelijke stoffen in het wasmiddel?

02. vlekkenmiddel

Hulpmiddeltjes om vlekken op te lossen zijn waarschijnlijk de vervuilendste factor in het wasproces. Nochtans bestaat hier ook een perfect ecologisch alternatief voor: ossegalzeep. Dit is een milieuvriendelijk middel dat bestaat uit palmvet en kokosvet, ossengal en chlorofyl. En het is een pak goedkoper!

03. magnetische ballen

Magnetische anti-kalk ballen bestaan voor gebruik in de wasmachine en in de vaatwasser. De mechanische actie van de bal klopt het wasgoed door mekaar, zoals vroeger manueel gebeurde. De magnetische kracht van de bal kristalliseert de kalk in het water zodat deze niet doordringt in de was, of zich hecht aan de verwarmingselementen van de machine. Door het magnetisme hechten de mineralen die kalkaanslag veroorzaken zich aan elkaar in plaats van neer te slaan op wanden of in apparaten. De kalk verandert in poeder en wordt  gewoon met het water meegevoerd. Je hebt dus geen anti-kalk producten meer nodig. Dat betekent wel, dat je bij gebruik van magneten regelmatig kranen, filters en douchekoppen moet nakijken om te controleren of de kalk de doorgang van het water niet belemmert.
De kalk lost op en hierdoor worden de gebruikte wasproducten dubbel zo doeltreffend, waardoor je dus maar half zoveel product nodig hebt, en zelfs op lagere temperatuur toch je was schoon krijgt. Ze hebben een gemiddelde levensduur van 10 jaar, prijskaartje 19,95 euro.

Ecologische voetafdruk: het is een duurzaam product, dat een hoop wasmiddel en anti-kalk middel uitspaart. Ik heb echter geen idee hoe ze geproduceerd worden, en of recycling mogelijk is.

04. wasnoten

(Bron: http://www.wasnoten.be)

In India en Nepal wordt de wasnoot al sinds de oudheid gebruikt. De botanische naam is Sapindus Mukorossi Gaertn. Oorspronkelijk komt de 15 m hoge wasnotenboom uit Zuid-India. In de negentiende eeuw werd de boom ingevoerd in het Middellandse Zeegebied en de US. De actuele verspreiding is wereldwijd. Na ca. 9 jaar produceert de boom voor het eerst noten en die kunnen dan tot 90 jaar lang worden geoogst. De rijpe noten zijn goudkleurig en kleverig. Na droging kleuren ze roodbruin. Daarna worden de noten gekraakt en de notenschalen in katoenen zakken verpakt. De pit is giftig en wordt niet gebruikt. De schaal van de noot bevat 15% Saponine, een kleverige stof die de plant gebruikt als afweermiddel tegen baterieën en schimmels en die daardoor een sterke waskracht heeft.

Het wasgoed is zacht, kraaknet en krijgt een frisse, natuurlijke geur.Wasverzachter en spoelmiddel zijn overbodig. De noten zijn geurloos, wie graag een geurtje aan zijn wasgoed geeft, kan een paar druppels etherische olie op het zakje nootschalen sprenkelen. Alleen hele erge vlekken gaan er moeilijker uit, dan dep ik wat Ecover vlekkenmiddel op de vlek voor ik het kledingstuk in de machine steek, en dat is voldoende.

Wasnoten zijn veel goedkoper dan chemisch wasmiddel en makkelijk in het gebruik. Ik gebruik ze 2x en gooi ze dan gewoon op de composthoop!

Ecologische voetafdruk: het is een puur natuur product dat noch bij de productie noch bij de verwerking schade toebrengt aan het milieu, de zeepresten in het afvalwater worden snel afgebroken, waardoor er nauwelijks sprake van verontreiniging van het afvalwater is. Er zijn slechts 2 minpunten: het plastic zakje waar de noten in verpakt zijn, en de transportkosten van de noten vanuit het Middelandse zee gebied. Maar het is een feit dat ik 1 jaar doe met 1 kilo noten (kostprijs 11 euro) dus er moeten minder camions uitrijden voor wasnoten dan voor bussen waspoeder. Ze zijn bovendien verpakt in een ongebleekt katoenen zakje, wat veel minder plaats inneemt in de camions dan plastic bussen.

Ik ben helemaal gewonnen voor de wasnoten, ze zijn even efficient als klassieke wasmiddelen, volledig onschadelijk, een pak zuiniger, veel goedkoper, en geen gezeul meer met zware bussen! Waar wachten jullie nog op??

 

VROUW-ZIJN

Menstruatie. Een vervelend noodzakelijk kwaad, dat in een gemiddeld vrouwenleven verantwoordelijk is voor 850 kilo afval, in de vorm van tampons, maandverband, inlegkruisjes, en hun desbetreffende verpakkingsmaterialen. 850 kilo, dat zet aan tot nadenken, niet? Gelukkig voor de Bewuste Vrouw zijn er een paar ecologische alternatieven, het een al wat ecologischer dan het ander.

Alternatief 1 is de bio-tampon: een gewone wegwerp-tampon maar dan gemaakt van biologisch katoen. Evenveel afval, alleen het produktieproces verloopt schoner, dus de ecologische voetafdruk is bijna even groot. Bovendien geldt ook hier dat tampons zonder applicator bijna niet meer te vinden zijn; zijn we vies van ons eigen lijf?

Alternatief 2 is de soft-tampon: deze tampons zijn comfortabeler en discreter dan normale tampons, maar beschermen je minstens zo goed. Ook seks hebben tijdens je menstruatie, is met de soft tampons geen enkel probleem. Ze hebben geen koordje en zijn speciaal ontworpen om de baarmoedermond af te sluiten.  Ik vond voor de rest wel geen informatie over hoe je dat ding er dan terug uit krijgt, als er geen touwtje aan hangt??

Het merk Gynotex maakt tampons vervaardigd uit absoluut gifvrij en milieuvriendelijk sponsmateriaal dat nul komma nul chemische bestanddelen bevat.

De ecologische voetafdruk is dus iets kleiner dan die van gewone (bio)tampons, het enige verschil in hoeveelheid afval is het touwtje, en de afwezigheid van chemische stoffen.

 

Alternatief 3 is de Diva-cup: een kunststof bekertje dat je in je vagina inbrengt als een tampon, waar ze het menstruatiebloed opvangt. De divacup wordt omsloten door de sluitspier van de vagina, die ervoor zorgt dat de cup op zijn plaats blijft. Op die manier wordt de vagina afgesloten, de cup lekt niet en er komen ook geen vervelende geurtjes vrij. Nog een voordeel is de grote opvangcapaciteit, ze kan ruim 30 ml. bloed opvangen of een derde van de hoeveelheid bloed die bij een gemiddelde menstruatie vrijkomt. Hierdoor kan je hem gemakkelijk een halve of zelfs hele dag laten zitten. Er is geen gevaar voor TSS (Toxic Shock Syndrome) omdat ze van siliconen gemaakt is. Het gebruik van siliconen maakt de Divacup hypo allergeen, m.a.w. het is bijna niet mogelijk door gebruik een allergische reactie te krijgen.

Dit is echter ook tegelijkertijd haar minpunt vind ik: het blijft een kunststof produkt dat machinaal gemaakt wordt, dus al is het een duurzaam produkt dat zeker 10 jaar meegaat, het heeft toch nog een zekere ecologische voetafdruk.

Ikzelf heb ze geprobeerd, maar ik ben erg ‘nauw’, en zelfs de pre-birth versie was te breed om aangenaam te zijn. Ik had ze bovendien niet goed ingebracht, alles lekte door, en het uithalen was een pijnlijke zaak! De cup trekt vacuum, je moet het teutje onderaan samenknijpen om dat vacuum te verbreken, voor je ze eruit kan halen. Dat was bij mij dus mislukt, daarom deed het pijn, en liep ik de rest van de dag als een cowboy rond. Na 2 volgende mislukte pogingen is het ding in de kast beland…

Kostprijs: gemiddeld kost de Diva-cup 30 euro.

Alternatief 4 is de Keeper: identiek aan de Divacup maar gemaakt van natuurlijk rubber. Zelfde voordelen, bijna dezelfde ecologische voetafdruk. Kostprijs: zelfde als de Diva-cup.

Alternatief 5 is de seasponge: een eeuwenoude methode, en nog steeds een van de meest ecologische. Natuursponsjes die je in vorm kan knippen, en moet doorweken met lauw water voor je ze inbrengt. Het is een beetje testen om te zien hoe lang je ze kan inhouden zonder doorlekken, en ik heb aan de mijne toch een touwtje gehangen, uit schrik ze kwijt te spelen… Maar ze zitten heel natuurlijk, en zelfs sex is mogelijk volgens de fabrikanten!

Een setje van 2 stuks kost 10 euro, elk sponsje gaat 6 tot 12 maanden mee. Tegenwoordig zijn er 3 maten in, teenie, regular en large, maar je kan ze dus ook perfect op maat knippen.

Alternatief 6 is het stoffen maandverband: duurzaam, herbruikbaar maandverband in bio-katoen voorzien van een ademend kunststof laagje. Er zijn verschillende merken op de markt, elk met hun eigen touch. Imse Vimse en Mary Moons verkopen maandverband met ‘vleugeltjes’, een soort envelopjes met drukknoopjes om te bevestigen aan je ondergoed. Vivas heeft ‘inlegbandjes’ en ‘vouwdoekjes’. De inlegbandjes zijn voorgevormd, de vouwdoekjes moet je zelf vouwen.

Kostprijs: Imse Vimse 14 euro voor 3 stuks. Van de andere merken vind ik geen prijzen terug, alleen dat ze ‘nogal prijzig’ zijn; geschat dat ze 2 jaar meegaan, daar kan volgens mij zelfs maandverband van de Witte Produkten niet aan tippen!

Ook is het mogelijk zelf wasbaar, dus duurzaam, maandverband te maken. Geschikte materialen zijn o.a. katoen, bamboevezel en hennepvezel. De meest simpele manier is de vorm van een maandverband overnemen op stof, uitknippen en enkele lagen op elkaar stikken. Vaak wordt aan de ‘vleugels’ nog een knoopje of klittenbandje bevestigd om het maandverband om de slip heen te vouwen en vast te zetten zodat het niet gaat schuiven. Voordelen van stoffen maandverband zijn de duurzaamheid, en dat het beter ademt, waardoor schimmelinfecties minder kans krijgen.

Conclusie: sponzen en stoffen maandverbanden ze zijn het meest natuurlijke en duurzame alternatief, al is de Divacup het handigste voor op reis.

www.divacup.com

www.keeper.com

www.vivamenstrua.be

http://www.menstruatiewijzer.be/zeesponstampons.htm

http://www.seapearls.co.uk/

http://doekjes-en-broekjes.be/online-kopen/407

http://andersgetint.be/webwinkel/stoffen-maandverband-en-eco-tampon#

www.natracare.com

Groene gsm

Een gsm, wie kan zich nog een leven zonder inbeelden? Op amper 10 jaar tijd is de wereld overspoeld door mobieltjes, en ze worden hoe langer hoe goedkoper, en dus kwalitatief minderwaardiger, en hierdoor minder duurzaam en steeds vervuilender.

Iedereen wil er 1, met zoveel mogelijk opties en zo goedkoop mogelijk. Bovendien is er een hele modetendens rond ontstaan, waardoor een gsm tegenwoordig maar gemiddeld 2 jaar meegaat. Een hele vervuilende industrie dus, waar heel wat chemicalieen bij te pas komen zoals PVC, berylium, antimoon…

Gelukkig is er ook hier een alternatief voor de Bewust-Zenner, want er is een nieuwe generatie gsm’s op de markt, die een pak groener en duurzamer zijn dan de huidige.

(Bron: http://ellomobile.wordpress.com/2010/01/06/groene-ecologische-gsm/)

De Motorola Renew, Nokia Evolve, Samsung Reclaim en Sony EricssonGreenheart proberen in se allemaal op dezelfde wijze ‘groene gsm’s ‘ te zijn. Algemeen kunnen we stellen dat in een 4-tal domeinen wordt geïnvesteerd om  gsm’s duurzamer te maken:

1. verpakking

De verpakking is misschien wel één van de eenvoudigst door te voeren veranderingen. In plaats van verschillende lagen blitse omhulsels, worden groene gsm’s verpakt in sobere, gerecycleerde kartonnen verpakkingen. Bovendien krijg je er bij Sony Ericsson een e-handleiding erbij, geen papieren versie meer.

2. hergebruik componenten

Het omhulsel van groene gsm’s bestaat uit tot de verbeelding sprekende materialen als maiskolven, PET flessen,… Alles is beter dan het traditionele plastieken omhulsel. Wat telt is hoe makkelijk materialen gerecycleerd kunnen worden na gebruik van het toestel en de CO² uitstoot gegenereerd door de productie ervan. Er worden ook een serieuze inspanning geleverd om de meest schadelijke chemicaliën uit de toestellen te verwijderen. In de plaats daarvan worden biologische stoffen gebruikt en bijvoorbeeld verf op waterbasis om de gsm van een ecologisch kleurtje te voorzien.

3. energie efficientie

Wat ben je immers met een groene gsm als hij evenveel stroom verbruikt als een gewone? Aan de batterijen van de eco gsm’s worden weinig woorden vuil gemaakt, waarschijnlijk omdat die niet zo’n spectaculair hoog  ’eco’ gehalte hebben.  De lader daarentegen, die is wel groen. Het standby-stroomverlies wordt tot het minimum herleidt en de greenheart lader laat zelfs van zich horen als je hem in het stopcontact bent vergeten.

4. duurzaamheidspolitiek

De volledige levenscyclus van de gsm bepaalt uiteindelijk hoe ecologisch hij is, daarom  is de ‘corporate policy’ van groot belang in de evaluatie van groene gsm’s. De meeste producenten engageren zich op allerhande vlakken om hun ecologische voetafdruk te verminderen, van het sorteren van afval tot het gebruik van ecologische kuisproducten of het optimaliseren (lees minimaliseren) van transport.  Anderzijds schenken enkele producenten ook een deel van hun winst op groene telefoons aan goede doelen, nemen ze oude telefoons terug of planten ze een boom voor elk verkocht toestel. Al deze initiatieven hebben een impact op de ecologische voetafdruk van de producent en bepalen dan ook hoe groen het toestel in werkelijkheid is.

En voor wie nog een stapje verder wil gaan in Bewust Telefoneren, is er de gsm operator Ello Mobile: wie belt met Ello mobile, steunt met elk telefoontje en sms’je een sociaal of ecologisch project!